درحالی‌که تنش‌ها میان تهران و واشنگتن در نقطه جوش قرار دارد، ایران با پذیرش مذاکرات غیرمستقیم از مسیر عمان، بار دیگر نشان داد که سیاست عقلانی و دیپلماسی فعال، جایگزینی قدرتمند برای تقابل و تنش‌زایی است.
ایران با این تصمیم نه‌تنها نشان داد که اهل منطق و مذاکره است، بلکه توپ را به زمین آمریکا انداخت و ثابت کرد که قدرت واقعی، در درایت و تدبیر نهفته است، نه در تهدید و تحریم.
اقدام جمهوری اسلامی ایران در پذیرش مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا از طریق کشور عمان را می‌توان از جنبه‌های مختلف یک حرکت مدبرانه و مثبت ارزیابی کرد. این تصمیم نشان‌دهنده درک عمیق ایران از شرایط پیچیده منطقه‌ای و بین‌المللی است و بر این واقعیت تأکید دارد که بهره‌گیری از دیپلماسی، حتی در شرایط اختلاف شدید، می‌تواند از بسیاری از هزینه‌ها و مخاطرات جلوگیری کند.
نخست، این اقدام به ایران امکان می‌دهد بدون عدول از اصول و مواضع خود، پیام‌هایش را به طرف آمریکایی منتقل کرده و همچنین مواضع طرف مقابل را نیز دریافت و تحلیل کند. انجام این مذاکرات به صورت غیرمستقیم نیز هوشمندانه است، چرا که ضمن حفظ استقلال و عزت کشور، امکان برقراری ارتباط را بدون هزینه‌های سیاسی مستقیم فراهم می‌سازد.
دوم، انتخاب عمان به عنوان واسطه، یک تصمیم راهبردی دیگر است. عمان همواره نقش میانجی بی‌طرف و قابل اعتماد را در منطقه ایفا کرده و روابط خوبی با هر دو طرف دارد، بنابراین بستری مناسب برای این نوع گفت‌وگوها فراهم می‌کند.
سوم، این اقدام ایران باعث شده است تا تصویر یک کشور منطقی، صلح‌طلب و خواهان گفت‌وگو در سطح بین‌المللی تقویت شود. چنین تصویری می‌تواند باعث کاهش فشارهای بین‌المللی، خنثی‌سازی تبلیغات منفی و ایجاد همدلی بیشتر در عرصه جهانی گردد.
در نهایت، ایران با این حرکت، ابتکار عمل را در دست گرفته و راه هرگونه سوءاستفاده یا بهانه‌جویی برای آغاز تنش‌های جدید توسط آمریکا را بسته است. این موضوع، از وقوع یک درگیری نظامی که می‌تواند پیامدهای سنگینی برای منطقه و حتی جهان داشته باشد، جلوگیری می‌کند. این تصمیم نشانه بلوغ دیپلماتیک و قدرت نرم ایران در مواجهه با چالش‌های بین‌المللی است.
لب کلام اینکه «ایران با پذیرش مذاکرات غیرمستقیم، نشان داد که دیپلماسی هوشمندانه، می‌تواند قوی‌تر از هر تحریمی عمل کند؛ حالا این آمریکاست که باید میان منطق و ماجراجویی یکی را انتخاب کند.»
رضا مطلبی – کارشناس و محقق روابط بین الملل
